Zdrowe, domowe pieczywo na zakwasie – poznaj jego zalety

W czasie izolacji związanej z koronawirusem wielu z nas spróbowało swoich sił w kuchni. W kwietniu media społecznościowe obiegł trend wypieku domowego pieczywa. Powstawały bułki i chleby, pszenne, żytnie i orkiszowe. Domowe pieczywo możemy piec albo na zakwasie, albo na drożdżach. Są to dwa zupełnie inne procesy różniące się czasem przygotowania, rodzajem fermentacji i właściwościami zdrowotnymi. Który z nich jest najbardziej korzystny dla naszego organizmu?

Jak działa zakwas?

Zakwas to mieszanka mąki i wody, która przez kilka dni podlegała procesowi fermentacji mlekowej. Dzikie drożdże i bakterie osadzające się na ziarnach pszenicy lub żyta w odpowiednich warunkach rozwijają się i mnożą. Spulchniają ciasto oraz wstępnie trawią złożone skrobie i gluten zawarte w mące, zwiększając ich przyswajalność. Kwas mlekowy powstający w wyniku tego procesu odpowiada za kwaśny smak pieczywa i konserwuje chleb, dzięki czemu utrzymuje on świeżość znacznie dłużej niż chleb wypiekany na drożdżach. 

Jakie wartości odżywcze ma chleb wypiekany na zakwasie?

Kwas mlekowy działa też dobroczynnie na nasz układ pokarmowy – neutralizuje toksyny wytwarzane przez pleśnie i zakwasza treść jelitową zapobiegając rozwojowi szkodliwych bakterii i kancerogenów chroniąc przed nowotworami. Ponadto pieczywo na zakwasie ma znacznie więcej wartości odżywczych niż klasyczny chleb na drożdżach piekarskich. Produktami fermentacji bakterii są witaminy z grupy B, które w dodatku w tej formie bardzo dobrze się przyswajają. Chleb na zakwasie ma też niższy indeks glikemiczny i wyższą zawartość minerałów takich jak żelazo, cynk, magnez i wapń. Więcej naukowych faktów na temat zakwasu znajdziecie na stronie dietetyka – Damiana Parola.

Chleb na drożdżach

Drożdże piekarskie znacznie skracają proces wypieku chleba, dlatego cieszą się ogromną popularnością zarówno w naszych kuchniach, jak i w profesjonalnych piekarniach. Jednak pieczywo wypiekane na drożdżach nie posiada tych wartości odżywczych za które cenimy tradycyjne chleby na zakwasie. Drożdże spulchniają pieczywo w wyniku fermentacji alkoholowej, której produktem jest kwas octowy ulegający neutralizacji dopiero po pewnym czasie. To przez niego po zjedzeniu świeżego, jeszcze ciepłego, drożdżowego pieczywa możemy odczuwać dyskomfort trawienny. Chleb drożdżowy ma też wyższy indeks glikemiczny, zawiera więcej glutenu i kwasu fitynowego – związku utrudniającego przyswajanie niektórych witamin i minerałów. 

Czy pieczywo jest wrogiem diety odchudzającej?

Chleb i bułki są zazwyczaj pierwszymi produktami spożywczymi z których rezygnujemy decydując się na odchudzanie. Nie jest to jednak decyzja uargumentowana wynikami badań naukowych, ale najzwyklejszą modą. Hiszpańscy naukowcy w eksperymencie w którym wzięło udział ponad 120 kobiet udowodnili, że to nie samo pieczywo tuczy, ale dodatki, które lądują w cieście podczas przemysłowego wypieku. W chlebach dostępnych w popularnych sieciach sklepów znajdziemy konserwanty i spulchniacze, stosowane po to, aby obniżyć czas i koszt produkcji. Takie substancje mogą nie tylko utrudniać zrzucenie zbędnych kilogramów, ale też zwiększać niebezpieczeństwo zachorowania na nowotwór jelita grubego.

Dlaczego domowy chleb jest zdrowszy niż chleb ze sklepu?

Chleb wypiekany w domu przyrządzamy tak naprawdę z 2 składników – mąki i wody – podczas gdy chleb produkowany przemysłowo może ich mieć nawet 20. Więcej o szkodliwych substancjach, które możemy znaleźć w produktach spożywczych przeczytasz w naszym artykule: Składniki rakotwórcze w jedzeniu – jakie produkty mogą powodować nowotwór? Piekąc chleb we własnej kuchni mamy pełną kontrolę nad każdym jego składnikiem i możemy dostosować go do naszych potrzeb. Możemy stworzyć chleb pszenny, żytni, razowy, z ziarnami, bezglutenowy i dowolnie wybrać jego rozmiar. 

Wbrew pozorom wypiek domowego pieczywa nie jest trudny. W internecie znajdziemy ogromną ilość przepisów i wskazówek, które pomogą nam samodzielnie uporać się z tym procesem. Wypiek domowego chleba na zakwasie wymaga tylko czasu i systematyczności, więc może okazać się dla nas świetnym ćwiczeniem na wytrwałość.