RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy, leczenie

Reumatoidalne zapalenie stawów, znane także jako artretyzm lub gościec przewlekły postępujący, to choroba reumatyczna o charakterze zapalnym. Jej pierwsze objawy najczęściej występują między 35-50 r. ż., jednak z wiekiem rośnie ryzyko zachorowania. Jakie są przyczyny, objawy i leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów?

Przyczyny

Ze względu na autoimmunologiczny charakter choroby, przyczyny zachorowania na RZS nie da się jednoznacznie określić. Istnieją jednak pewne czynniki ryzyka, które mogą wpływać na rozwój choroby. Należą do nich:

 

  • predyspozycje genetyczne – jeśli któryś z rodziców chorował na RZS, ryzyko, że dziecko również będzie zmagać się z tym schorzeniem jest znacznie większe; wysokie ryzyko genetyczne obserwuje się także u bliźniąt jednojajowych, gdzie jeśli jedno z nich choruje na RZS, szanse, że drugie również zostanie nim dotknięte wynoszą między 30% a 50%;
  • płeć – RZS występuje trzykrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn,
  • zaburzenia układu odpornościowego – organizm z dysfunkcyjnym układem odpornościowym jest bardziej podatny na rozwój łagodnego zapalenia stawów w ostry stan reumatoidalny, ze względu na nieprawidłową produkcję i rozpoznawanie własnych antygenów organizmu;
  • stres – u niektórych pacjentów silny może wywołać RZS;
  • infekcje bakteryjne i wirusowe – przebyta infekcja wirusowa lub bakteryjna może pobudzić układ immunologiczny i wywołać reakcję atakującą struktury stawowe;
  • palenie tytoniu – nałogowi palacze również należą do grupy podwyższonego ryzyka.

 

Objawy

Pierwsze ogólne objawy RZS to: są uczucie znużenia, pocenie się, lekki stan podgorączkowy, zmniejszenie apetytu i utrata wagi. We wczesnym stadium rozwoju pacjenci mogą również odczuwać zaburzenia ukrwienia palców, nadwrażliwość rąk na zimno, uczucie drętwienia i mrowienia.

Wraz z rozwojem choroby objawy nasilają się, powodując ból i brak ruchomości stawów zajętych chorobą, które uniemożliwiają wykonywanie codziennych czynności. Nieleczona choroba może prowadzić do niepełnosprawności i całkowitego kalectwa, a w efekcie – do śmierci. Innym charakterystycznym objawem jest tzw. sztywność poranna, polegająca na utrudnionym poruszaniu się i bólach stawów. Dochodzi do osłabienia mięśni i zmniejszenia siły i precyzji chwytania.

W zaawansowanym stadium choroby powszechne jest występowanie dystorfii mięśniowych, uszkodzeń stawów biodrowych, rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych. Charakterystycznym objawem są też tzw. guzki reumatoidalne, czyli twarde, niebolesne zgrubienia występujące pod skórą lub na narządach wewnętrznych.

 

Leczenie

Reumatoidalne zapalenie stawów przebiega w sposób aktywnych rzutów choroby oraz okresów remisji z mniej nasilonymi objawami. W skutecznej walce z chorobą szczególnie ważne jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie leczenia mającego powstrzymać jej rozwój i zmniejszyć uciążliwe objawy.

Leki stosowane w RZS można podzielić na dwie grupy: modyfikujące przebieg choroby oraz łagodzące ból i objawy zapalne. Chociaż choroby nie można całkowicie wyleczyć, rozwój medycyny pozwala na wykorzystanie wielu środków farmakologicznych, dobranych do indywidualnych potrzeb pacjenta i reakcji jego organizmu, które mogą skutecznie wydłużyć okres remisji. Pomocna jest również rehabilitacja.

Pacjenci, u których zdiagnozowano RZS znajdują się pod stałą opieką lekarza, który monitoruje ich stan zdrowia korzystając z badań obrazowych i morfologicznych.

Jeżeli zaobserwujesz u siebie lub swoich bliskich niepokojące objawy mogące świadczyć o postępującym RZS, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza w celu postawienia diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia.