Na czym polegają testy alergiczne i kiedy je wykonać?

W diagnostyce stosuje się różnego rodzaju testy alergiczne, które pozwalają określić rodzaj alergenu. U alergologia można wykonać: testy skórne, z krwi oraz prowokacyjne.

Pierwsze etapy diagnostyki alergii

Diagnostyka alergii rozpoczyna się wywiadem lekarskim oraz badaniem fizykalnym. Na wizycie lekarz ustala również, czy pacjent miał już do czynienia z reakcjami alergicznymi oraz czy alergia występowała wcześniej w rodzinie. Każdy alergik jest traktowany indywidualnie, ponieważ nie każdy test jest dobry dla wszystkich. Ponadto jednokrotne wykonanie badania czasem bywa niewystarczające, ponieważ uczulanie i oddziaływanie poszczególnych alergenów zmienia się i może wzrastać.

Testy skórne z alergenami

Testy skórne to najpopularniejsza metoda rozpoznawania alergii. Badanie polega na wywołaniu kontaktu między skórą a potencjalnym alergenem, który podejrzewa się o wywołanie reakcji uczuleniowej. Test najlepiej wykrywa alergie skórne, a w mniejszym stopniu daje rozpoznanie, np. alergii pokarmowej, alergii na pleśń czy kurz. Badanie wykonuje się najczęściej na przedniej powierzchni przedramienia lub na plecach. Wśród testów skórnych rozróżnia się ich 3 podstawowe typy:

  • Test płatkowy – wykonywany najczęściej do określenia alergii na nikiel, balsamy, gumę oraz dezodoranty. Polega na nałożeniu specjalnej maści na skórę i odpowiednim jej zabezpieczeniu. Wynik odczytuje się po około 3 dniach.
  • Test punktowy – polega na zaaplikowaniu kilku kropli różnych alergenów na plecach bądź przedramieniu. Wynik jest możliwy do odczytania po około 20 minutach i objawia się bąblem otoczonym rumieniem.
  • Test śródskórny wykonuje się za pomocą wstrzykiwania alergenów w skórę, a wynik odczytuje się, jak w przypadku testu punktowego, po 20 minutach.

Testy skórne – przeciwwskazania

Testy na alergię płatkowe, punktowe lub śródskórne nie mogą być przeprowadzane w przypadku ostrych chorób infekcyjnych oraz przewlekłych chorób układowych. Z testów skórnych powinny również zrezygnować kobiety w ciąży, gdyż grozi to wystąpieniem reakcji anafilaktycznej, czyli zespołem objawów występującym przy ponownym kontakcie z alergenem. Przed testem punktowym nie wolno zażywać wapna oraz leków na alergię.

Testy na alergię z krwi

Testy alergiczne z krwi polegają na oznaczeniu przeciwciał IgE dla głównych alergenów zwierzęcych, pleśniowych, roztoczowych oraz pyłkowych.

  • Badanie radioalergosorpcji (test RAST) – do jego wykonania nie ma potrzeby wprowadzania do organizmu pacjenta żadnych substancji, ani wywoływania reakcji alergicznej. Badanie pozwala na oznaczenie stężenia immunoglobuliny klasy E, czyli IgE. Bierze ona udział w odpowiedzi układu odpornościowego na infekcję pasożytniczą. Oznaczenie IgE w surowicy jest istotne w potwierdzeniu reakcji na dany alergen, np. roztocza kurzu, pyłki trwa, drzew i chwastów, pleśni, jadu owadów czy naskórka zwierząt.
  • Test ALCAT – polega na określeniu oddziaływania białych krwinek na alergeny pokarmowe. Test polega na pobraniu krwi od pacjenta i wnikliwej analizie ilości i wielkości występujących we krwi komórek układu odpornościowego oraz zmian, jakie zaszły w wyniku działania alergenów pokarmowych, jak: związki chemiczne, leki, pleśnie.

Testy prowokacyjne na alergię

Testy prowokacyjne najczęściej przeprowadza się przy wyborze terapii odczulającej. Badania dzielą się na:

  • Prowokacje donosowe – badania polegają na podaniu pacjentowi zawiesiny konkretnego alergenu na małżowinę nosową. Osoba musi pochylić się do przodu i oddychać przez usta, aby uniknąć dostania się czynnika uczulającego do dolnych dróg oddechowych.
  • Prowokacje doskrzelowe – to podawanie pacjentowi alergenu w postaci aerozolu, który swobodnie wdycha. Metoda może być przeprowadzana tylko w warunkach szpitalnych.
  • Prowokacje dospojówkowe – testy polegają na podaniu substancji alergennej do jednego oka, a do drugiego – rozcieńczalnik. Wynik badania następuje po wnikliwej obserwacji przez lekarza, czy spojówka zaczerwiania się.
  • Prowokacje pokarmowe – testy opierają się o odstawieniu jedzenia podejrzewanego o wywołanie reakcji alergicznej, a następnie ponownego podania go pacjentowi w celu spowodowania prowokacji i obserwacji reakcji alergika.

Testy na alergię – kiedy wykonać?

O testy alergiczne najlepiej zapytać specjalistę w jednym z ośrodków alergologicznych. Dla osób z sezonową alergią, np. na pyłki traw, chwastów czy drzew, okres jesienno-zimowy to najlepszy czas, aby przebadać się oraz zaplanować odpowiednie leczenie.


ARTYKUŁ PARTNERA