Złamane żebra – jak rozpoznać i leczyć?

Pęknięcie czy złamanie żeber jest najczęściej spowodowane tępym urazem klatki piersiowej, np. podczas wypadku samochodowego, upadku z wysokości lub uprawiania sportu. Często bywa bagatelizowane, jednak może prowadzić do poważniejszych problemów – odmy płucnej czy krwotoku z tętnicy międzyżebrowej. Jak rozpoznać, czy doszło do złamania żeber?

Złamane żebro – przyczyny

Przyczyną złamanych żeber zazwyczaj jest tępy uraz na niewielkiej powierzchni klatki piersiowej. Uszkodzenia rzadko dotyczą pierwszych trzech żeber, które są chronione przez kości barku i obojczyk. Do złamania żebra może dojść również podczas udzielania pierwszej pomocy i wykonywania resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Duży nacisk na klatkę piersiową podczas masażu serca niekiedy powoduje uszkodzenie żeber. Inną przyczyną złamań w klatce piersiowej są tzw. mechanizmy pośrednie, czyli silny skurcz mięśni przyczepionych do żeber. Takie złamanie może spowodować męczący kaszel, nagłe kichnięcie czy napięcie mięśni podczas uprawiania sportu.

 

Rodzaje złamanych żeber

Urazowi może ulec jedno lub więcej żeber. Wyróżniamy następujące rodzaje złamań:

  • złamanie proste – uszkodzone są wyłącznie kości, bez powikłań;
  • złamanie z powikłaniami – poza złamaniem kości na skutek urazu uszkodzone zostają sąsiadujące tkanki, nerwy, mięśnie lub naczynia krwionośne;
  • złamanie wieloodłamowe – żebra są złamane w wielu miejscach.

 

Pęknięte i złamane żebro – objawy

Złamanie żebra może być trudne do zdiagnozowania. Pacjenci często lekceważą objawy, które niekiedy są odczuwalne dopiero po kilku dniach. Do najbardziej charakterystycznych objawów uszkodzonych żeber  należą:

  • ból przy dotknięciu w miejscu złamania;
  • ostry ból podczas pracy płuc: oddychania, kichania, kaszlu;
  • problemy z oddychaniem;
  • duszności;
  • przymusowa pozycja siedząca po urazie;
  • dźwięki trzeszczenia – jeśli wskutek złamania wystąpiła odma płucna.

 

Pacjenci którzy doświadczyli urazu klatki piersiowej często ignorują objawy przypisując je stłuczeniom. Utrzymujący i nasilający się ból, ograniczenie ruchów oraz trudności z oddychaniem skłaniają do wizyty u lekarza. W związku z tym nie wolno lekceważyć tych objawów i skonsultować się ze specjalistą, który przeprowadzi odpowiednią diagnostykę.

Pęknięte i złamane żebro – badania

Uszkodzone żebra diagnozuje się przez wykonanie badania fizykalnego oraz zdjęcia RTG. 

Leczenie złamanego żebra

Leczenie złamanego lub pękniętego żebra polega na:

  • przyjmowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych (doustnie i miejscowo);
  • rehabilitacji oddechowej, która ma na celu zapobiec odmie płucnej (ćwiczenia oddechowe i inhalacja);
  • antybiotykoterapii – u pacjentów w podeszłym wieku oraz osób cierpiących na przewlekłą niewydolność oddechową)

Uszkodzone kości żeber muszą same się zrosnąć, co trwa nawet do 6 tygodni. Nie stosuje się bandaży uciskowych ani usztywnienia żeber. Dlatego profilaktycznie zaleca się utrzymywanie odpowiedniej pozycji (poruszanie się jest mocno utrudnione szczególnie w pierwszych tygodniach od złamania) i przyjmowanie środków przeciwbólowych, oraz dbanie o wydolność oddechową.

Zobacz również: Taping – skuteczna metoda czy placebo?