Toksomplazmoza – czy kot może uszkodzić płód?

Toksoplazmoza to choroba wywołana przez pierwotniaka Toxoplasma gondii, który w całości rozwija się w organizmie kota. To właśnie ci domowi towarzysze, a właściwie ich kał, są głównym źródłem zakażenia. Odpowiadamy, dlaczego toksoplazmoza jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży.

Skąd bierze się toksoplazmoza?

Pierwotniak wywołujący toksoplazmozę tworzy cysty w mięśniach, mózgu i sercu zwierząt. Zarażają się przez kontakt z kałem kota lub zjedzeniem zakażonego mięsa. Ludzie z kolei, mogą zarazić się poprzez spożycie surowych (i półsurowych!) produktów zwierzęcych – niepasteryzowanego mleka, serów, surowego mięsa, oraz wtedy, kiedy nie przestrzegają higieny w opiece nad kotem. Pasożyty przedostają się przez przewód pokarmowy do tkanek różnych narządów wraz z krwią i limfą.

Pasożyty, zabezpieczone otoczką, są zdolne do zarażania nawet po wielu latach.

Toksoplazmoza – objawy

Toksoplazmoza jest niebezpieczna głównie w czasie ciąży u osób z obniżoną odpornością. Aby zapobiec utracie odporności, należy regularnie się badać i zadbać o odpowiednią dietę i suplementację (min. regularnie sprawdzać poziom żelaza czy kwasu foliowego). Przebieg choroby zależy od tego, gdzie cysty są umiejscowione. Ich obecność jest przyczyną stanów zapalnych i martwicy tkanek.

Do objawów toksoplazmozy należą:

  • powiększone węzły chłonne szyjne i karkowe,
  • bóle głowy,
  • bóle stawów,
  • stan podgorączkowy,
  • nadmierna potliwość.

Zdarza się, że toksoplazmoza atakuje oczy – wywołuje zapalenie siatkówki i naczyniówki oraz zaburzenia widzenia.

Wrodzona postać toksoplazmozy

Toksoplazmoza może być następstwem zarażenia płodu drogą łożyskową. Jest niezwykle niebezpieczna dla kobiet w ciąży, które przynajmniej 3 razu w czasie ciąży powinny poddać się badaniom krwi na obecność toksoplazmozy. Zarażenia w pierwszym trymestrze mogą doprowadzić do obumarcia płodu. Do zaburzeń w rozwoju płodu spowodowanych toksoplazmozą zalicza się uszkodzenia mózgu oraz innych narządów i układów.

Koty niekarmione surowym mięsem raczej nie stanowią ryzyka dla ciężarnych.

Jak więc uchronić się przed toksoplazmozą w ciąży?

  1. Poproś inną osobę kogoś o czyszczenie kociej kuwety.
  2. Pracując w ogrodzie, używaj rękawic.
  3. Dokładnie myj ręce ciepłą wodą z mydłem po każdym kontakcie z ziemią, piaskiem, surowym mięsem i niemytymi warzywami.
  4. Dokładnie myj owoce i warzywa.
  5. Nie jedz surowego mięsa – poddaj je obróbce termicznej w min. 72 st. C.
  6. Nie pij nieprzegotowanej wody.

Profilaktyka i leczenie toksoplazmozy

Aby uniknąć zarażenia, należy umiejętnie czyścić kuwetę – regularnie ją opróżniać za pomocą łopatki, raz w tygodniu porządnie wymyć i dokładnie myć ręce po każdej takiej czynności. Nie powinno się też spożywać surowych i półsurowych produktów pochodzenia zwierzęcego, oraz myć ręce każdorazowo po kontakcie z kotem. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków, sulfonamidów i witamin. Powinno być zastosowane u kobiet w ciąży, osób z immunosupresją, niemowląt, osób z aktywną toksoplazmozą oczną oraz osób o przedłużającym się lub ciężkim przebiegu choroby.

Zobacz również:

Ciąża po 40 roku życia – zagrożenia i korzyści