Hemoroidy. Jak zapobiegać i leczyć tę uciążliwą przypadłość

Na hemoroidy cierpi 50% światowej populacji osób po 50. r.ż. Żylaki odbytu, jak inaczej określa się hemoroidy częściej występują u osób starszych, jednak dotyczą też młodych, szczególnie kobiety w ciąży i osoby z nadwagą.

Hemoroidy – czym są i jak powstają

Guzki krwawnicze położone w kanale odbytu to element budowy ciała każdej zdrowej osoby. Struktury zbudowane z naczyń krwionośnych, tkanki łącznej i niewielkiej ilości mięśni ułatwiają oddawanie stolca. Tylko u niektórych osób guzki powiększają się lub rozwija się w nich stan zapalny. Patologiczne zmiany określa się jako chorobę hemoroidalną (potocznie: hemoroidy).

Choroba hemoroidalna obejmuje 2 główne rodzaje hemoroidów – hemoroidy zewnętrzne (żylaki odbytu) oraz niewidoczne wewnętrzne. Wyróżnia się 4 stopnie zaawansowania hemoroidów wewnętrznych , a w tym:

  • I stopień – guzki krwawnicze występujące w kanale odbytu i uwypuklające się podczas parcia
  • II – guzki uwypuklające się podczas parcia i samoistnie powracające
  • III stopień – guzki uwypuklają się podczas parcia i trzeba samodzielnie odprowadzić je do kanału odbytu
  • IV stopień – guzki są trwale wypadnięte i nie da się ich odprowadzić

Hemoroidy powstają na skutek wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, co spowalnia cofanie się krwi w żyle odbytniczej górnej. W kanale odbytu powstają wtedy poszerzenia żylne.

Hemoroidy –objawy i przyczyny

Do najpowszechniej występujących i najbardziej uciążliwych należą hemoroidy zewnętrzne. Powodują ból w okolicy odbytu, uciążliwe swędzenie i trudności w siedzeniu. Za pierwsze objawy żylaków odbytu uznaje się stale odczuwany ból okołoodbytowy, bolesność podczas oddawania stolca, opuchnięcie okolic odbytu i uciążliwe swędzenie, a także krew widoczną na papierze toaletowym. Hemoroidy pojawiają się spontanicznie, najczęściej na skutek silnego parcia. Mogą wystąpić też przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów i regularnych ćwiczeniach z dużymi obciążeniami.

W przypadku niebolesnych hemoroidów wewnętrznych, objawem jest krew obecna w stolcu (obecność krwi zawsze należy skonsultować z lekarzem, bo może być to symptomem poważniejszych chorób) oraz guzki uwypuklające się podczas parcia. Pacjenci cierpiący na nieodprowadzalne guzki skarżą się również na podrażnienia w okolicy odbytu, nadmierną ilość gromadzącego się śluzu oraz uczucie utknięcia stolca.

Medycyna nie określa jednoznacznej przyczyny występowania hemoroidów. Uważa się, że choroba hemoroidalna wiąże się z zaburzeniami rytmu wypróżnień (częste zatwardzenia lub biegunki), czynnikami genetycznymi, podeszłym wiekiem, niezbilansowaną dietą ubogą w błonnik i wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej (np. na skutek ciąży lub wodobrzusza).

Do czynników zwiększających ryzyko schorzenia należy także nadmierna waga, przewlekły kaszel, siedzący tryb życia i osłabienie mięśni dna miednicy. Hemoroidy pojawiają się często również u kobiet ciężarnych na skutek ciśnienia, jakie płód wywiera na jamę brzuszną. Problem ustępuje jednak najczęściej po urodzeniu dziecka i nie wymaga leczenia ani interwencji chirurgicznej.

Hemoroidy – zapobieganie i leczenie

U osób, których rodzice cierpieli na chorobę hemoroidalną znacznie wzrasta ryzyko tego schorzenia. Jako środek zapobiegawczy na hemoroidy uznaje się zbilansowaną dietę bogatą w błonnik oraz odpowiednie nawadnianie organizmu. Dzięki temu zapobiega się zatwardzeniom, a przez to nadmiernemu parciu podczas oddawania stolca i napinania struktur otaczających odbyt.

Profilaktyka zakłada również oddawanie stolca od razu, kiedy czuje się taką potrzebę, regularną aktywność fizyczną, unikanie nadmiernego parcia i nagłego podnoszenia bardzo ciężkich przedmiotów oraz unikanie długiego siedzenia lub stania.

W pierwszym okresie po rozpoznaniu choroby u pacjentów rozpoczyna się leczenie dietetyczne w oparciu o dietę bogatoresztkową i podaż płynów w ilości 2,5 l/dziennie. U większości chorych stosujących się do zaleceń dietetycznych powraca regularny tryb wypróżnień, a dolegliwości związane z chorobą hemoroidalną ustępują.

W leczeniu, oprócz metod zachowawczych, stosuje się również środki działające miejscowo i ogólnie. Preparaty w postaci czopków, maści i kremów zawierają połączenia leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i przeciwświądowych. Pacjenci mogą stosować np. czopki łagodzące objawy żylaków odbytu takie jak lek Ruskorex zawierający tetrakainę (substancję znieczulającą) oraz ruskogeninę (substancję uszczelniającą naczynia krwionośne) http://www.ruskorex.pl/. Preparat działa miejscowo przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo i uszczelniająco na naczynia krwionośne, a także łagodzi świąd, pieczenie i ból spowodowane hemoroidami.

Pacjentom zaleca się również stosowanie maści zawierających hydrokortyzon i jego pochodne, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. W łagodzeniu objawów stosuje się także leki ściągające z taniną oraz tlenkiem bizmutu.

Jako uzupełnienie terapii, cierpiącym na hemoroidy poleca się również stosowanie ciepłych nasiadówek w okresach silnego bólu.

Rozpoczęcia leczenia choroby hemoroidalnej wymaga zawsze konsultacji ze specjalistą. Objawy towarzyszące żylakom odbytu mogą świadczyć również o innych schorzeniach, dlatego tylko lekarz na podstawie badania proktologicznego może podjąć decyzję o podaniu odpowiednich środków leczniczych.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!


ARTYKUŁ PARTNER