Alergia chorobą cywilizacyjną

Kichanie, swędzenie oczu, suchy kaszel, opuchlizna – alergia ma różna oblicza. Co to jest alergia i czy można ją wyleczyć?


ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Nie stanowi wprawdzie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, ale dolegliwości związane z uczuleniem na różnorodne czynniki znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie, naukę, zabawę czy wykonywanie rutynowych obowiązków zarówno domowych jak i zawodowych. W skrajnych przypadkach rozwój alergii może prowadzić jednak do poważnych powikłań zdrowotnych (np. astma) lub śmiertelnie niebezpiecznego wstrząsu anafilaktycznego.

Co to jest alergia?

Uwarunkowania genetyczne i dziedziczne, wszechobecne zanieczyszczenie powietrza, dym z papierosów, liczne infekcje i stany zapalne, nadużywanie silnych środków czyszczących, piorących lub innych preparatów chemicznych, sterylne warunki w okresie wzrostu niemowlaka i dorastania dziecka, postęp cywilizacyjny stanowią główną przyczynę pojawienia się i rozwoju alergii. Wiele osób, u których pojawiają się pierwsze niepokojące objawy, zadaje sobie zasadnicze pytanie: „co to jest alergia?”.

Tymczasem alergia, zwana potocznie uczuleniem, oznacza przede wszystkim specyficzną, niewłaściwą reakcję nadwrażliwości układu odpornościowego na określone substancje i czynniki czyli alergeny (antygeny), które wywołują różnorodne, często dosyć nieprzyjemne zmiany skórne oraz dolegliwości ze strony głównie układu pokarmowego i oddechowego. Zwykle przyjmuje formę wziewną (wdychanie pyłków poszczególnych roślin, sierści zwierząt), pokarmową (np. spożywanie mleka, białka jaja kurzego, produktów zawierających gluten), polekową (np. zastrzyk penicyliny), kontaktową (proszki do prania, kosmetyki, farby, środki chemiczne, itp.) lub pojawić się po ukąszeniu owada. Reakcja alergiczna organizmu ludzkiego może natomiast trwać kilka bądź kilkanaście minut, godzin, a nawet dni.

Przyczyny i objawy alergii

Do najpopularniejszych i najczęściej występujących alergenów należą między innymi: pyłki różnorodnych roślin (typowe objawy pojawiają się zwykle w okresie kwitnienia poszczególnych roślin, po czym samoistnie znikają), sierść zwierząt (psa, kota), roztocza żyjące w kurzu, pleśń, jad owadów, alergeny pokarmowe (np. orzeszki ziemne, orzechy, pszenica, ryby, skorupiaki, jaja, różne owoce), alergeny kontaktowe (nikiel, chrom, silne substancje zapachowe, sztuczne barwniki) oraz wiele innych. Objawy alergii są natomiast niezwykle zróżnicowane i uzależnione przede wszystkim od rodzaju uczulenia oraz danego czynnika lub substancji. Do najbardziej charakterystycznych dolegliwości należą między innymi: wodnisty, przezroczysty katar spływający po tylnej ścianie gardła (tzw. nieżyt sienny), zapalenie zatok przynosowych, kichanie, świąd nosa, suchy kaszel, zaczerwienienie spojówek, świąd i łzawienie oczu, obrzęk powiek, atopowe zapalenie skóry obejmujące swędzące wysypki, pokrzywkę, obrzęk twarzy szczególnie wokół oczu i ust, biegunka, nudności, wymioty oraz wiele innych.

Leczenie alergii

Niestety, mimo bezustannego, gwałtownego rozwoju nauki i medycyny oraz wyczerpującej odpowiedzi na pytanie co to jest alergia?, nadal nie istnieje jeden w pełni skuteczny lek, eliminujący całkowicie nadwrażliwość układu odpornościowego na konkretny alergen. Leczenie choroby opiera się przede wszystkim na unikaniu lub ograniczaniu czynników bądź substancji wywołujących nieprzyjemne i uciążliwe dolegliwości, zmianie dotychczasowej diety oraz stosowaniu odżywczych pokarmów zastępczych. W aptekach natomiast dostępne są nowoczesne preparaty i środki farmaceutyczne przeciwhistaminowe, przeciwleukotrienowe, wziewne w postaci syropów i tabletek, często dostępne bez recepty, które łagodzą objawy alergii oraz przynoszą niemalże natychmiastową ulgę. Leki umożliwiają normalne funkcjonowanie w codziennym życiu, przy czym wybór odpowiedniego preparatu należy skonsultować ze swoim osobistym lekarzem bądź alergologiem, ponieważ przyjmowanie jakichkolwiek środków „na własną rękę” może prowadzić do poważnych skutków ubocznych dla zdrowia. W wyjątkowych przypadkach alergię można skutecznie wyeliminować poprzez odczulanie, polegające najczęściej na regularnym wstrzykiwaniu stopniowo zwiększanej dawki alergenu, który wywołuje uczulenie. Odczulanie zwykle sprawdza się szczególnie przy alergiach na pyłki roślin, kurz i sierść zwierzęcą.