Przewlekłe stany zapalne okolic intymnych – jak im zapobiec?

Infekcje okolic intymnych

Ocenia się, że niemal każda kobieta przynajmniej raz w życiu przeszła epizod infekcji bakteryjnej lub grzybiczej okolic intymnych. Lekarze ginekolodzy rozpoznają najczęściej u pacjentek zakażenia bakteryjne, czyli waginozy bakteryjne. Na drugim miejscu diagnozują infekcje grzybicze wywołane grzybem Candida oraz zakażenia spowodowane Trichomonas (rzęsistkiem pochwowym).

Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakterie zarówno te tlenowe, jak i beztlenowe znajdujące się w pochwie tworzą tzw. ekosystem pochwy. Flora bakteryjna okolic intymnych jest zmienna – zależy m.in. od wieku kobiety, jej aktywności seksualnej, hormonów, a także od stosowanych leków. O ile zazwyczaj bakterie pozostają w równowadze, o tyle zdarzają się sytuacje, kiedy zmienia się stosunek dobrych bakterii do tych, które mogą wywołać stan zapalny. Kiedy dochodzi do zmniejszenia stężenia bakterii kwasu mlekowego (Lactobacillus), szansę na rozwój mają bakterie beztlenowe. A to właśnie one mogą przyczyniać się do bakteryjnych infekcji pochwy.

U kobiet po zakończeniu okresu dojrzewania bakterią wywołującą najczęściej stany zapalne okolic intymnych (dokładnie zakażenia bakteryjne pochwy) jest Garderella vaginalis należąca do grupy bakterii beztlenowych. Jej wystąpieniu sprzyjają stany obniżonej odporności, częste kontakty seksualne z wieloma partnerami, niewłaściwa higiena oraz korzystanie z toalet publicznych i basenów. Zakażenie tą bakterią nie zawsze bywa zauważone – infekcja może przebiegać bezobjawowo i ustąpić samoistnie (i tak dzieje się w większości przypadków). Jeśli jednak pojawiają się u Ciebie upławy, nieprzyjemna wydzielina z pochwy o rybim zapachu, uporczywy świąd i pieczenie, jest to sygnał do rozpoczęcia leczenia. Zakażenie Garderella vaginalis wpływa na zmianę wartości pH pochwy – w normalnych warunkach pH wynosi maksymalnie 4,5. Podczas zakażenia wartość ta wzrasta. Żeby stwierdzić infekcję wywołaną bakterią beztlenową, konieczne jest pobranie wymazu z pochwy i ocena jej biocenozy.

Grzybicza infekcja pochwy

Infekcja grzybicza pochwy wywołana grzybami Candida należy do najczęstszych zakażeń grzybiczych. Rozwojowi kandydozy sprzyja cukrzyca, przyjmowanie antybiotyków oraz leków immunosupresyjnych. Wzrost kolonii drożdżaków (Candida należy właśnie do tej grupy) rozpoznaje się na podstawie objawów towarzyszących zapaleniu pochwy. Wśród najczęstszych dolegliwości przy infekcjach grzybiczych wymienia się uporczywy świąd i podrażnienie pochwy oraz sromu, uczucie pieczenia podczas oddawania moczu i podczas stosunku oraz dyskomfort pojawiający się podczas kąpieli. O zakażeniu drożdżakami świadczy też obfita biała i bezwonna wydzielina z pochwy oraz zaczerwienienie i obrzęk okolic intymnych.

Pasożytnicze choroby okolic intymnych

Do zarażenia pasożytem dróg moczowo-płciowych dochodzi na skutek kontaktów seksualnych (choć pasożytem mogą być też zarażone podczas porodu nowo narodzone dzieci). Rzęsistek pospolity jest przyczyną rzęsistkowicy – najczęściej występującej choroby przenoszonej drogą płciową. Obecność pasożyta bywa czasami niezauważona przez lata. U niektórych kobiet choroba objawia się pienistymi upławami o barwie żółtozielonej i nieprzyjemnym zapachu oraz podrażnieniem okolic intymnych. Podczas oddawania moczu może wystąpić ból i pieczenie w okolicy cewki moczowej.

Czynniki sprzyjające nawracającym infekcjom intymnym

Nawracające infekcje intymne mają miejsce wtedy, kiedy dochodzi do zachwiania równowagi składników mikrobiomu (flory bakteryjnej) w całym organizmie lub tylko w samej pochwie. Na zmiany w ekosystemie bakteryjnym wpływ ma stan hormonalny organizmu, w tym m.in. okres menopauzy, ciąży, przyjmowania leków hormonalnych. Jednym z czynników sprzyjających infekcjom jest antybiotykoterapia. Kobiety aktywne seksualnie i często zmieniające partnerów mogą cierpieć na nawracające infekcje intymne z większą częstotliwością niż kobiety uprawiające seks tylko z jednym partnerem.

Na infekcje intymne wpływ ma również odporność całego organizmu. Kiedy chorujesz i musisz przyjmować antybiotyki, zaburza się równowaga flory bakteryjnej. Bakterie beztlenowe zyskują dla siebie przyjaźniejsze środowisko do rozwoju i zaczynają przeważać nad dobrymi bakteriami. To wtedy może dojść do stanu zapalnego pochwy zarówno bakteryjnego, jak i grzybiczego.

Jak zapobiegać infekcjom intymnym?

Infekcje pochwy rozpoczynają się wtedy, kiedy zmienia się skład bakteryjny okolic intymnych. Za zdrowie pochwy odpowiadają głównie pałeczki kwasu mlekowego, które utrzymują lekko kwaśne środowisko i dzięki temu zapobiegają rozwojowi grzybów i bakterii beztlenowych. Bakterie kwasu mlekowego pokrywają ściany pochwy, co hamuje rozwój bakterii wywołujących infekcje. Kiedy dochodzi do zmiany pH w pochwie, np. na skutek nieprawidłowych nawyków higienicznych, bakterie i grzyby mają okazję zasiedlić pochwę i spowodować nieprzyjemną infekcję okolic intymnych. Żeby temu zapobiec, stosuj delikatne płyny do higieny intymnej i przemywaj jedynie zewnętrzne okolice narządów płciowych. Pochwa potrafi samodzielnie się oczyszczać, dlatego nie potrzebuje już dodatkowych preparatów myjących. Lepiej jest przemyć się samą wodą, niż używać pachnących płynów zmieniających środowisko pochwy. W trakcie brania prysznica czy kąpieli zrezygnuj z podmywania się gąbką lub myjką. Znajduje się na nich zazwyczaj dużo bakterii, które mogą spowodować zakażenie.

Dieta wspierająca skład bakteryjny

Przyczyną nawracających infekcji intymnych może być nieodpowiednia dieta, tj. jadłospis bogaty w cukry proste i produkty wysoko przetworzone. Zaburzona flora bakteryjna przewodu pokarmowego to również zaburzony mikrobiom pochwy. Żeby wspierać ekosystem jelit, warto wprowadzić do swojej diety kiszonki i fermentowane produkty mleczne (naturalne źródło probiotyków). To jednak nie wszystko. Istotnym elementem zdrowia okolic intymnych jest obecność odpowiedniej ilości pałeczek kwasu mlekowego. Dwa najważniejsze szczepy znajdujące się w pochwie (oraz w jelitach) to Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus reuteri. Pałeczki Lactobacillus rhamnosus tworzące niekorzystne warunki dla potencjalnych patogenów obecne są w suplemencie WIMIN Twój mikrobiom. W preparacie wspierającym dobre funkcjonowanie jelit i zdrowie pochwy znajdują się też bakterie Lactobacillus acidophilus przydatne w walce z infekcjami grzybiczymi pochwy.

Bezpieczny seks

Częsta zmiana partnerów seksualnych też może wpływać na częstsze infekcje intymne. Zakażeniom możesz zapobiegać, dbając o swój mikrobiom, a także stosując preparaty chroniące pochwę podczas stosunku. Lubrykant WIMIN zapewni Ci odczuwanie pełnej przyjemności podczas seksu, a także ochroni pochwę przed urazami i podrażnieniami (a te sprzyjają wszelkim infekcjom). Produkt zawiera m.in. kwas cytrynowy, który wspiera lekko kwaśne pH okolic intymnych.

Co na infekcje intymne?

W przypadku infekcji bakteryjnych najczęstszym wyborem są antybiotyki lub chemioterapeutyki. Jednak taka terapia bywa często nieskuteczna, gdyż bakterie uodparniają się na działanie wybranych substancji. Co zatem stosować, szczególnie przy nawracających infekcjach intymnych, żeby jeszcze bardziej nie zaburzać ekosystemu pochwy? Nowy sposób leczenia zakażeń bakteryjnych polega na stosowaniu dopochwowych środków antyseptycznych. Nowoczesne środki antyseptyczne działają miejscowo, co daje im przewagę nad antybiotykami. Ich zaletą jest też to, że nie tworzą lekooporności. Do przebadanych i uznawanych za bezpieczne w leczeniu stanów zapalnych bakteryjnych i grzybiczych należą m.in. chlorek dekwaliny, powidon jodu, jony srebra, polikesametylen biguanidu, kwas borny, chlorheksydyna i bakterie kwasu mlekowego.

Żeby zapobiec nawracającym infekcjom pochwy, zadbaj o zdrową dietę, ograniczając spożywanie węglowodanów prostych i wprowadzając do jadłospisu produkty zawierające kwas mlekowy. Zadbaj o dobrą mikroflorę, uzupełniając zbilansowaną dietę dobrymi suplementami. Dbaj też o prawidłową higienę intymną.

Źródła:

https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2020/REKOMENDACJA%20PTGIP%20zastosowania%20antyseptyk%C3%B3w%20w%20%20stanach%20zapalnych%20pochwy_0.pdf

https://fs.siteor.com/klinika/article_attachments/attachments/11422/original/str_kn08056_10.pdf?1337178545

https://allwimin.com/produkt/twoj-mikrobiom/

https://allwimin.com/produkt/wimin-lubrykant-50-ml/

https://enel.pl/enelzdrowie/damskie-sprawy-bez-tabu/jak-zapobiegac-infekcjom-intymnym-jesienia

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/165365,rzesistkowica

https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/grzybica-pochwy-objawy-i-leczenie-grzybiczego-zakazenia-pochwy,6484,n,192

https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/256372,bakteryjne-zapalenie-pochwy

https://www.medicalnewstoday.com/articles/175101#Types

Gardnerella vaginalis – przyczyny, objawy i sposoby leczenia zakażenia bakterią