Żywność bez glutenu, co to znaczy?

Dieta bezglutenowa wskazana jest przede wszystkim dla osób z alergią na gluten lub chorych na celiakię. Należy przy tym zaznaczyć, że celiakia, w przeciwieństwo do alergii na gluten, nie należy do alergii pokarmowych – to choroba o podłożu autoimmunologicznym. Po jej zdiagnozowaniu dieta bezglutenowa musi być stosowana do końca życia chorego; alergia pokarmowa może natomiast zupełnie ustąpić lub zmniejszyć swoje nasilenie.

Od czego zacząć przechodząc na dietę bezglutenową?

Jeżeli podejrzewamy u siebie nietolerancję pokarmową, powinniśmy w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem, który zleci badania i ustali rozpoznanie choroby. Do standardowo zlecanych badań laboratoryjnych zaliczamy: IgA całkowite, Przeciwciała przeciw endomysium (skrót EMA) w klasie IgA lub IgG, Przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej (Anty-tTG) w klasie IgA oraz badania genetyczne.

Jakie produkty są bezpieczne?

W diecie bezglutenowej bezpieczne są produkty wytworzone na bazie mąki kukurydzianej, ryżowej, sojowej, gryczanej, prosa, amarantusa i komosy ryżowej. Warto jednak pamiętać, że niektóre rodzaje mąki dostępne w powszechnej sprzedaży, mogą być zanieczyszczone glutenem, np. w skutek mielenia w tym samym młynie bądź przetwarzaniu w tym samym zakładzie zbóż bezglutenowych i glutenowych. Jeżeli chcemy mieć pewność, że nie trafimy na felerną partię, warto kupować produkty ze znakiem przekreślonego kłosa, nad którymi kontrolę sprawują specjalistyczne organizacje stworzone z myślą o osobach chorych na celiakię.

Jakie produkty nie zawierają glutenu?

• Produkty zbożowe: ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, quinoa, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych, np. kasza jaglana z prosa, gryczana, płatki ryżowe, skrobia kukurydziana, ryżowa i z tapioki, pieczywo i makarony z mąk bezglutenowych, kaszki dla dzieci ryżowe i kukurydziane, chrupki kukurydziane, prażona kukurydza, owies bezglutenowy, bułka tarta bezglutenowa.
• Mięso, ryby i jaja: tylko świeże i nieprzetworzone.
• Mleko i produkty mleczne: świeże mleko i mleko w kartonie, mleko zagęszczane, mleko w proszku, kefir, maślanka, jogurt naturalny, nieprzetworzony ser biały, żółty.
• Tłuszcze: masło, smalec, margaryna, olej roślinny, oliwa z oliwek.
• Wszystkie warzywa i owoce: świeże i nieprzetworzone.
• Słodycze: cukier, dżem, miód, landrynki, ciasta i ciastka przygotowane samodzielnie z dozwolonych produktów, kisiele i budynie domowe z mąki ziemniaczanej, ciasta ze znakiem przekreślonego kłosa.
• Napoje: herbata, kawa, soki owocowe, wody mineralne, kompoty, napary z ziół, czyste alkohole
• Przyprawy: sól, pieprz, zioła, jednorodne przyprawy, ocet winny i jabłkowy, bezglutenowy sos sojowy Tamari

Dieta bezglutenowa – dla wszystkich czy wybrańców?

Od pewnego czasu dieta bezglutenowa cieszy się dużą popularnością wśród osób, które wcale nie cierpią na alergię lub celiakię, a chcą jedynie zrzucić nadprogramowe kilogramy. Ich zdaniem to właśnie gluten odpowiada za przyrost tkanki tłuszczowej.
Specjaliści przekonują jednak, że to szczególne białko nie ma wpływu na wzrost masy ciała; zbędne kilogramy stanowią efekt diety obfitującej w tłuszcze i cukry.

Czytaj również: Alergia na mleko czy nietolerancja laktozy?

Całkowite wyeliminowanie glutenu z dziennego jadłospisu wiąże się z dużymi kosztami. Produkty pozbawione glutenu są droższe od tych „normalnych” i nie zawsze można je kupić w zwykłych sklepach. Co więcej produkty te są ubogie w witaminy i sole mineralne, zwłaszcza witaminę B, przez co wiele osób pozostających na takiej diecie ma poważne niedobory cennych dla organizmu substancji. Jeżeli zatem nie istnieją medyczne wskazania do przejścia na ten model żywieniowy, nie ma sensu rezygnować z produktów zawierających gluten.